Predlog Rezolucije Narodne skupštine Republike Srbije o mandatu za političke razgovore o budućem statusu Kosova i Metohije

Polazeći od Ustavne povelje državne zajednice Srbija i Crne Gora i Ustava Republike Srbije, a posebno od odredaba u kojima se ustavno zajemčuje suverenost i teritorijalni integritet državne zajednice Srbija i Crna Gora i Republike Srbije u njenom okviru,   kao i od odredaba da teritoriju Srbije i Crne Gore čine teritorije njenih država članica, čija je granica nepovrediva; imajući u vidu da suverenost pripada svim građanima Republike Srbije i da je njena teritorija jedinstvena i neotuđiva (čl. 5. Ustavne povelje državne zajednice Srbija i Crna Gora i članovi 2. i 4. Ustava Republike Srbije),

Polazeći istovremeno od osnovnih načela i normi Ujedinjenih nacija i drugih međunarodnih organizacija u kojima se državni suverenitet i teritorijalni integritet određuju kao temelji savremenog međunarodnog poretka,

Imajući u vidu rezolucije Skupštine Srbije i Crne Gore od 2. aprila 2004. godine i 1. septembra 2003. godine, rezolucije Narodne skupštine Republike Srbije od 26. marta 2004. godine i 4. maja 2001. godine, deklaracije Narodne skupštine Republike Srbije od 27. avgusta 2003. godine i 31. maja 2001. godine posvećene Kosovu i Metohiji, kao i Odluke o utvrđivanju Plana za političko rešenje sadašnje situacije na Kosovu i Metohiji od 29. aprila 2004. godine,

Uvereni da se svi sporovi, pa i najteži sukobi, unutar demokratskih država mogu i moraju rešavati na temelju ovih osnovnih načela i normi, težeći mirnom, sveobuhvatnom i trajnom rešenju kao osnovi budućeg prosperitetnog razvoja i pomirenja,

Podsećajući da je suštinska autonomija i značajna samouprava Kosova i Metohije predviđena kao oblik političkog rešenja krize još u Rezoluciji Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija br. 1160 iz 1998. godine, zatim u Rezoluciji Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija 1244 od 10 juna 1999. godine, kao i u Zaključcima sastanka ministara G-8 od 6. maja 1999. godine, odnosno tekstu Sporazuma o prestanaku neprijateljstva SRJ sa NATO–om, poznatijem kao Sporazuma Černomirdin – Ahtisari,

Na osnovu člana 73. tačka 2. Ustava Republike Srbije i člana 160. Poslovnika Narodne skupštine Republike Srbije („Službeni glasnik RS“ broj 55/05 – prečišćeni tekst)

Narodna skupština Republike Srbije na .... sednici ... zasedanja u 2005. godini, održanoj .......donela je

Rezoluciju

Narodne skupštine Republike Srbije o mandatu za političke razgovore o budućem statusu Kosova i Metohije

Narodna skupština Republike Srbije odobrava započinjanje političkih razgovora o budućem statusu Kosova i Metohije, koje se na osnovu Rezolucije Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija br. 1244 od 10. juna 1999. godine nalazi pod privremenom civilnom i vojnom upravom Ujedinjenih nacija. Dajući svoju saglasnost, Narodna skupština Republike Srbije ovom Rezolucijom utvrđuje načela i određuje okvir i mandat obavezujući za sve državne organe koji su ovom Rezolucijom ovlašćeni da u ime Republike Srbije, kao države članice državne zajednice Srbija i Crna Gora, učestvuju u ovom procesu.

•  Narodna skupština Republike Srbije i svi državni organi izražavaju punu spremnost da preuzmu svoj deo odgovornosti u procesu političkog rešavanja pitanja Kosova i Metohije, na osnovama međunarodnog prava i u skladu sa demokratskim vrednostima savremenog sveta. Narodna skupština Republike Srbije u skladu sa najopštijim načelom Ujedinjenih nacija o nepovredivosti suvereniteta i teritorijalnog integriteta demokratskih država, ovom Rezolucijom definiše okvir i mandat političkih razgovora o budućem statusu Kosova i Metohije.

Srbija i Crna Gora je međunarodno priznata država i kao takva članica Ujedinjenih nacija i drugih međunarodnih organizacija. Na nju se, kao i na sve ostale države,   odnose sva načela i norme tih međunarodnih organizacija, a posebno ona načela i norme kojima se utvrđuju suverenitet i teritorijalni integritet država članica. To su pre svega Povelja Ujedinjenih nacija i Završni akt Konferencije o evropskoj bezbednosti i saradnji (danas OEBS) iz Helsinkija od 1975. godine. Osim na ovim i drugim opšteobavezujućim normativnim dokumentima važećeg međunarodnog prava suverenitet i teritorijalni integritet Srbije i Crne Gore (tadašnje SR Jugoslavije) izričito se potvrđuje u Rezoluciji Saveta Bezbednosti Ujedinjenih nacija br. 1244, kao i u odgovarajućim rezolucijama ovog tela svetske organizacije br. 1160, 1199, 1203 (sve od 1998. godine) i br. 1239 od 1999. godine. Uz osnovne izvore međunarodnog prava, granice i teritorijalni integritet država nastalih nasilnim raspadom prethodne Jugoslavije dodatno su zajemčeni posebnim međunarodnim-pravnim dokumentima i sporazumima, kao što su Mišljenja Arbitražne komisije Konferencije o Jugoslaviji (Mišljenje br. 3 od 11. januara 1992. godine) i Opšti okvirni sporazum o miru u Bosni i Hercegovini od 21. novembra 1995. godine (Dejtonsko - pariski mirovni sporazum).

•  Narodna skupština Republike Srbije izražava čvrsto uverenje da Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija predstavlja pouzdan garant poštovanja međunarodnog prava i celokupnog svetskog poretka zasnovanog na miru, poštovanju slobode kao najviše političke vrednosti i ljudskih prava kao mere te slobode. Zbog toga Narodna skupština Republike Srbije očekuje od Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija da snagom svog autoriteta obezbedi da se ni u slučaju Srbije i Crne Gore ne odstupi od nenarušivog principa poštovanja suvereniteta i teritorijalnog integriteta. Narodna skupština Republike Srbije izražava jednodušno uverenje da sa celom međunarodnom zajednicom deli stav da je neprihvatljivo, protivno volji jedne demokratsk e zemlj e , menjati njene međunarodno priznate granice. Svaki pokušaj nametanja rešenja u vidu faktičkog legalizovanja podele Republike Srbije jednostranim otcepljenjem dela njene teritorije predstavljao bi ne samo pravno nasilje nad jednom demokratskom državom, već i nasilje nad samim međunarodnim pravom. Nema sumnje da bi to bio nezapamćen slučaj u međunarodnom pravu i praksi svetske organizacije, ali i opasan presedan sa nesagledivim dugoročnim posledicama po međunarodni poredak u celini.

3. S obzirom na navedene pravne razloge, Narodna skupština Republike Srbije bi svako nametnuto rešenje budućeg statusa Kosova i Metohije proglasila nelegitimnim, protivpravnim i nevažećim.

4. Budući status Kosova i Metohije može se definisati samo u okvirima odgovarajućih načela i normi Ujedinjenih nacija i drugih međunarodnih organizacija, poštujući pri tom ustavni poredak Srbije i Crne Gore i Republike Srbije. Narodna skupština Republike Srbije, unutar ovih najopštijih okvira, bezrezervno opredeljena za kompromisno rešenje i izražava punu spremnost da se Kosovu i Metohiji obezbedi budući status po ugledu na evropska rešenja, koji će biti u potpunom skladu sa načelom suvereniteta i teritorijalnog integriteta Srbije i Crne Gore kao priznatog i ravnopravnog subjekta međunarodnog prava. Oblik i sadržaj tog rešenja treba da zadovolji kako državne interese Republike Srbije i državne zajednice, tako i interese albanske zajednice na Kosovu i Metohiji, Srba u Pokrajini i svih ostalih stanovnika Kosova i Metohije. Takav opšti cilj zamisliv je samo u sporazumnom i kompromisnom rešenju budućeg statusa Kosova i Metohije. U tom smislu postoji puna politička volja usmerena ka pronalaženju konkretne i ostvarljive forme stabilnog i trajnog rešenja za Kosovo i Metohiju, pri čemu legitimni interesi Albanaca u toj pokrajini moraju u punoj meri biti uzeti u obzir.

Narodna skupština Republike Srbije ovlašćuje Vladu da se zalaže za modalitete održivog političkog i institucionalno-pravnog rešenja za budući status Kosova i Metohije. Narodna skupština Republike Srbije izražava razumevanje za činjenicu da može biti više modaliteta budućeg statusa Kosova i Metohije koji ne dovode u pitanje   suverenitet i teritorijalni integritet države.

5. Posebno u poslednjih šest godina srpsko stanovništvo, ali i ostalo nealbansko stanovništvo u Pokrajini, bilo je lišeno osnovnih ljudskih prava i izloženo masovnom teroru albanskih ekstremista sa ciljem da se izmeni etnička slika Pokrajine. Neki elementi ekstremističke politike Albanaca prikazani su u Izveštaju specijalnog izaslanika za ocenu ispunjenosti standarada na Kosovu i Metohiji Kaia Ejdea.

Budući status Kosova i Metohije mora da omogući poštovanje ljudskih prava prip a dnika svih nacionalnih zajednica, bez obzira da li one čine većinu ili manjinu stanovništva u Pokrajini, a posebno prava na siguran život i ličnu i imovinsku bezbednost, pošteno i efikasno sudstvo, neometano uživanje svojinskih i drugih imovinskih prava, slobodu kretanja i nastanjivanja, slobodno izražavanje političkih, verskih, kulturnih i drugih ličnih uverenja, pravo na povratak i integraciju privremeno raseljenih lica, pravo na jednak tretman pri zapošljavanju i vršenju javnih funkcija, kao i sva druga prava sadržana u poveljama Saveta Evrope koje je potpisala i ratifikovala Srbija i Crna Gora.

Sva ova prava integralni su deo standarda koje Kosovo i Metohija treba da ispuni uporedo sa tokom razgovora o njegovom budućem statusu, što je ujedno i stav Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija na osnovu Izveštaja specijalnog izaslanika Kaia Ejdea.  

6. Narodna skupština Republike Srbije izražava spremnost za mirno i sporazumno rešenje budućeg statusa Kosova i Metohije što bi predstavljalo značajan korak ka evropskim integracijama, ne samo naše države već i svih zemalja u regionu. Kao demokratski organizovana država, članica državne zajednice Srbija i Crna Gora, Republika Srbija nosi veliku odgovornost za mir i dobrosusedsku saradnju u svom okruženju. U tom pogledu, ona, učestvujući preko svojih ovlašćenih predstavnika u razgovorima o budućem statusu Kosova i Metohije, ne sme da dopusti nijedno rešenje koje bi ugrozilo regionalni mir i dobrosusedstvo u ovom delu Evrope. Ovo je njen osnovni cilj, ali ujedno i obaveza u okviru procesa stabilizacije i pridruživanja Evropskoj uniji. Takvo strateško, razvojno i demokratskom opredeljenju Srbije i Crne Gore, pored ostalog, treba da obezbedi toliko potrebnu regionalnu stabilnost.

7. Narodna skupština Republike Srbije pozdravlja posredničku ulogu Ujedinjenih nacija u procesu definisanja budućeg statusa Kosova i Metohije i izražava uverenje da će se predstavnici svetske organizacije, na čelu sa specijalnim izaslanikom Generalnog sekretara Ujedinjenih nacija, rukovoditi osnovnim načelima i normama Ujedinjenih nacija, kao i dobrom verom u sporazumno rešenje. Narodna skupština Republike Srbije izražava i uverenje da će posrednici u ovom procesu obezbediti neophodnu formu neposrednih razgovora između predstavnika Srbije i Crne Gore i kosmetskih Albanaca.

8. Narodna skupština Republike Srbije ovlašćuje Vladu da, u saradnji sa   nadležnim državnim institucijama, razgovora o budućem statusu Kosova i Metohije, u skladu sa mandatom koji je utvrđen ovom rezolucijom. To je jedini mandat koji je Narodna skupština Republike Srbije, kao predstavnički organ svih građana Republike Srbije, prenela, za učešće u političkom procesu traženja rešenja za budući status Kosova i Metohije.

9. Narodna skupština Republike Srbije biće redovno izveštavana o toku razgovora koji se vode o političkom rešenju za budući status Kosova i Metohije.

10. Narodna skupština Republike Srbije će se posebno izjasniti o rezultatima razgovora o političkom rešenju za budući status Kosova i Metohije, imajući u vidu i ustavnu mogućnost po kojoj se građani Republike Srbije mogu referendumom izjasniti o važnim državnim pitanjima .

Beograd, 15. novembra 2005. godine